De allerlaatste dag in Casablanca

 2015 Marokko, Reizen  Reacties uitgeschakeld voor De allerlaatste dag in Casablanca
mrt 092015
 

De trein bracht ons stipt op tijd en comfortabel in ruim een uur van Rabat ville naar Casablanca voyageurs.

Tussen de middag aten we bij het station een Marokkaanse salade (tomaat, komkommer, ui) en een salade niçoise met warme (hier niet vanzelfsprekend) frites en heerlijk klaargemaakte linzen. Frites worden meestal geserveerd met scherpe mosterd en tomatensaus. Hoewel ik netjes thee zonder suiker in het Arabisch bestelde, kregen we helaas “Whiskey Berber” met suiker, hoewel niet met heel veel suiker.

Sinds Rabat hebben we weer een snelle HSDPA-verbinding (3G). Hoewel INWI de kleinste provider is, hebben ze ons nooit in de steek gelaten met een internet-verbinding, behalve dat het in kleine dorpjes soms tergend langzaam was.

image

INWI

We aten voor de laatste keer nog een paar cornes de gazelle bij een bakje muntthee (dit keer dan wel zonder suiker).

Over het avondeten hoefden we niet lang na te denken. We aten uiteraard weer merlan (wijting) in het beproefde restaurant Amine tegenover Marché central (de centrale markt). Het was zoals verwacht een traktatie!

We overnachtten ook weer in hotel Rialto, omdat dat goed bevallen was. We hadden zelfs nog een betere en ruimere kamer (9) dan de vorige keer.

Het was een mooie reis, maar het is ook fijn om weer naar huis te gaan.

De hoofdstad Rabat

 2015 Marokko, Reizen  Reacties uitgeschakeld voor De hoofdstad Rabat
mrt 082015
 

Alsof we nog geloven dat de bus over vijf minuten gaat, het was meer over een uur. Hoewel gezegd moet worden dat een deel van de bussen wel netjes op tijd gaat en zeker de duurdere bussen van CTM. Aan de andere kant is het wel beter voor het milieu als er alleen volle bussen rijden. Het vertrek duurde lang, maar de bus schoot wel lekker op over de rechte tweebaansautoweg (A2/N6). In het begin was een man achterin soera’s uit de Koran aan het reciteren, gelukkig hield hij het niet de hele reis vol. Onderweg zagen we oogstrelende velden met goudsbloem, veel enorme ooievaarsnesten op GSM-masten en hoge lantaarnpalen en voor Rabat/Salé uitgestrekte bossen.

We eindigden op een onhandig busstation aan de rand van Salé, een voorstad van Rabat. We liepen naar de medina van Salé, maar konden daar geen onderdak vinden, behalve bij een keurige Française met smetvrees (we vroegen ons af waarom ze in Marokko woont). Na even bijkomen met een bakje koffie en thee namen we een fonkelnieuwe tram naar Rabat ville (lijn L1). Rabat is een grote, moderne stad met alle mogelijkheden die daarbij horen. Een fatsoenlijk en betaalbaar hotel hadden we dan ook snel gevonden. We sliepen in hotel Central op de derde verdieping in de grote, hoge en schone hoekkamer 18 met een heerlijke warme douche met een goed werkende douchekop, hetgeen zeldzaam is. De kamer is netjes gerenoveerd, maar de vloertegels zijn gelukkig nog origineel. Het treinstation Rabat ville, voor onze laatste reis naar Casablanca voyageurs, is vlakbij.

image

Vloertegels, hotel Central, Rabat

We bezochten de medina van Rabat die veel drukker en levendiger was dan die van Salé. We kochten een cadeautje voor onze overburen, die onze planten water gaven. We zochten naar een nieuwe dompelaar, maar we vonden alleen te grote en te kleine dompelaars of met teveel vermogen (we willen niet dat de stoppen van een hotel springen).

image

Marché Central, Rabat

image

Marché Central, Rabat

image

Essentiële oliën, Rabat

Vandaag reizen we met de trein terug naar Casablanca (ruim een uur), waar we nog één nacht slapen en vanwaar we morgen in de middag naar huis vliegen.

Thuis wacht er een mooi project op mij en daarnaast heeft XPrivacy voor Android 5 (Lollipop) enig onderhoud nodig. Verder heb ik tijdens onze reis Add Link to Facebook verkocht met de voorwaarde om de plugin bij te werken voor de Facebook API 2.0.

Onze volgende reis is misschien wel naar Colombia, In Sha Allah.

Bab Bou Jloud

 2015 Marokko, Reizen  Reacties uitgeschakeld voor Bab Bou Jloud
mrt 072015
 

De bus naar Fez gaat om 10:15, nee, om 10:30 en doet er een uur over, nee, anderhalf uur. We hadden plaatsen 20 en 21. De werkelijkheid was dat de bus om 11:15 ging, er bijna twee uur over deed en dat het vrij zitten was. Het enige wat vaststond was de prijs, 20 Dirham per persoon (ca. 2 euro), hoewel we ook een keer met succes over de prijs van een langere rit onderhandelden. Onprettig was dat de stoelleuningen niet rechtop konden 🙁 We passeerden Ifrane, een luxe stad in Zwitserse stijl, bossen en aan het eind een grote vallei, waarin o.a. Fez (ca. 400 m) ligt.

We sliepen in hetzelfde hotel Ezzaha (“relax“), waar we lang geleden ook eens sliepen. Het was nog steeds een lowbudgethotel. De kamers waren net als het beddengoed wat opgeknapt. Het hotel lag gunstig bij bab Bou Jeloud om de enorme medina van Fez te verkennen en niet ver van het busstation.

image

Bab Boujeloud, Fez

Excuse me“, “Excuse me” is hier de norm en dat ben je gauw zat, omdat de bedoeling altijd hetzelfde is. Meestal heb ik wel geduld en begrip, maar soms gebruik ik een lelijk Arabisch woord om ze weg te jagen, met name wanneer een herhaald beleefd “La, shoekran” (“nee, bedankt”) niet werkt. Het zijn vooral de jongeren die lastig zijn en helaas hebben ze vaak ook weinig gevoel voor humor.

Op het avondeten dongen we af, zodat het een gebruikelijke prijs werd. Normaal gesproken is het voldoende om van tevoren naar de prijs te vragen, want dan wordt er bijna altijd een reële prijs genoemd en anders lopen we simpelweg gewoon door. In toeristische gebieden werkt dit anders. Dit geldt overigens ook voor koffiehuizen, taxi’s, etc. Hanneke at vegetarische couscous en ik vegetarische tagine, met vooraf harira (Marokkaanse soep).

We kochten voor het eerst een westers product, een echte bounty 🙂

Helaas is de dompelaar overleden 🙁

Op het busstation, met een vierkant pannekoekje en een café noir, vroegen we ons af wat niet gedeukt, gescheurd, bekrast, met hoekjes eraf, met gaten erin, geroest, vettig, stoffig, vuil, etc. was. Eigenlijk niets om ons heen, behalve misschien het middelste, ongebruikte suikerklontje.

Stel, je bent oud geworden en je hebt nog maar één tand en je gaat met een oud kartonnen doosje met pakjes koekjes de hele dag bus in bus uit om een paar centjes te verdienen. Dat is de sociale voorziening in Marokko. In ieder geval is dit naar mijn idee beter dan bedelen, dus deze man kreeg wat centjes van mij. Ik kreeg in het Arabisch de beste wensen terug.

Onze laatste tussenstop zal Salé of Rabat zijn.

In het Midelt van de Atlas

 2015 Marokko, Reizen  Reacties uitgeschakeld voor In het Midelt van de Atlas
mrt 052015
 

Bij een eenvoudig cafeetje van een vriendelijke, oude man wachtten we ruim twee uur totdat er voldoende mensen waren voor een gedeelde taxi, nummer 7 van de ca. 10 taxi’s van het dorp. We zagen de soek drukker en drukker worden en er kwamen regelmatig ezeltjes met goederen voorbij. Hanneke zat naast een oudere, gezette vrouw met een mooie (Toeareg?) tatoeage op haar kin. We daalden eerst af om daarna met 100 km/u over de N8 naar Beni Mellal te rijden, waar we om twaalf uur arriveerden.

In Beni Mellal (ca. 500 m) at Hanneke een kwart kip met frites en ik een broodje frites. We bestelden met een paar Arabische woordjes en handen en voeten, want de mensen spraken geen Frans. We kochten tickets voor de bus van 15:00 naar Midelt en dronken thee en koffie in één van de vele cafeetjes bij het busstation. Ruim een half uur van tevoren gingen we naar het busstation, omdat we wisten dat het vrij zitten was. Niet alleen om reisziekte te voorkomen, maar ook voor het uitzicht is het beter om voorin de bus te zitten. De aardige man, die ons de kaartjes verkocht, zag ons en bracht ons gelijk naar de juiste bus.

De busreis naar Midelt (ca. 1500 m) was vrij lang (4,5 uur) en vooral aan het begin onprettig, omdat het heel warm was in de bus, waarschijnlijk omdat de radiator voortdurend aanstond. Tegen de avond werd het beter, ook omdat er mensen uitstapten en we beiden een eigen bank hadden, zodat we onze rugzakjes naast ons konden zetten. Het grootste deel van de reis ging over een vlakte. Het laatste deel van de reis ging over een hoogvlakte op ca. 1800 meter met een prachtig uitzicht op het besneeuwde massief van het midden-Atlasgebergte, vooral tijdens zonsondergang. Op deze hoogte lag er nog sneeuw op schaduwrijke plekken.

Omdat we geen zin hadden in een tagine, kochten we broodbeleg in een supermarkt en vers brood in een klein winkeltje aan de overkant van het plein.

Het kostte enige moeite om een hotel zonder verflucht en met enige charme te vinden (maar niet teveel, zoals met oude muffe kamers en doorgezakte bedden). Uiteindelijk vonden we hotel Ennassim net voorbij een kleine groentemarkt richting de rivier, wat buiten het centrum van het stadje. De kamer was schoon, ruim, verwarmd en volledig ingericht, zelfs badslippers ontbraken niet. Dit is vrij ongebruikelijk in Marokko, want de meeste kamers zijn nogal spartaans ingericht, vaak zelfs zonder enige muurbekleding. Warm water was er in overvloed, wat je kunt verwachten van een familie die ook een deur verder een hamam heeft. Het hotel is van een Berberfamilie die geen Frans spreekt. Het duurde lang voordat we onze paspoorten terugkregen, dus ben ik bij de receptie, hun woonkamer, langs gegaan. Het bleek dat ze moeite hadden met het begrijpen van onze paspoorten en ons Latijnse schrift. Er stond bijvoorbeeld bij geboorteplaats EUROPESE UNIE (wat eigenlijk niet eens fout is). Ze waren blij dat ik de formulieren invulde, iets wat ik overigens vaker doe, gewoon omdat dat veel sneller gaat, omdat ik al onze gegevens uit mijn hoofd weet.

We hadden een goede nacht slaap en de volgende dag waardeerden we het stadje meer dan toen we in het donker hongerig en moe aankwamen.

Aan het einde van de ochtend regelden we voor de middag een taxi heen en weer naar het in 1986 verlaten mijnstadje el Ahouli (toonloze “h”). Nadat we een vers stokbrood hadden gegeten en een bakje thee hadden gedronken, reed de chauffeur ons in ca. 1 uur over een weggetje waar af en toe een stuk asfalt ontbrak omdat een rivier het weggespoeld had naar het mijnstadje. Op verzoek stopte hij om ons foto’s te laten maken, o.a. bij een mooi uitzicht over een rivier/kloof en bij een brug van dikke balken hout, die we net gepasseerd waren. Hier en daar zijn mensen nog steeds bezig met delven van lood en diverse mineralen, zij het op bescheiden schaal. Er zijn nog resten van een oude spoorlijn en spoorbruggen, die nu als loopbruggen over de rivier functioneren. De fabriek en huizen zijn na drie decennia behoorlijk vervallen. Het zag ernaar uit dat het eens een grootse operatie was. Er was zelfs een zwembad voor de mijnwerkers. Ik beklom een trap van 660 treden naar een verlaten dorpje hogerop, met mooie uitzichten naar beneden. De chauffeur van onze taxi was zelf ook mijnwerker. Aan het eind liet hij zijn half ingegraven, stenen hutje, zowel tegen de kou als de warmte, en zijn mijntje, een rond gat van 6 meter diep en een aantal meters lange gangen in diverse richtingen, nabij het dorpje Mibladen zien. Vroeger gebruikten ze hamers en beitels, maar die zijn nu vervangen door een Hilti. We kregen van hem twee mooie stukjes vanadinite op baryte. Het mijnstadje was absoluut een bezoek waard!

image

El Ahouli

image

El Ahouli

Zou Hanneke een keer een tagine met kamelenvlees gegeten hebben? 😉

image

Slager, Midelt

Misschien met Knorr saus?

image

Knorr, Midelt

Onze volgende overnachting is gepland in Azrou, op weg naar Fez.

De watervallen van Ouzoud

 2015 Marokko, Reizen  Reacties uitgeschakeld voor De watervallen van Ouzoud
mrt 032015
 

Voor de verandering reisden we in minder dan drie kwartier met een minibus van Azilal naar Ouzoud (ca. 820 m), via een afslag een stukje terug op de weg naar Azilal. Minibusjes worden gebruikt als er minder reizigers op een route zijn, wat aangeeft dat de bestemming een kleiner/minder belangrijk plaatsje is, in dit geval een dorpje. Wanneer vertrekt het busje? In Sha Allah, oftewel wanneer het busje vol is. Op het kleine, stoffige busstation van Azilal werden we geholpen door een vriendelijk man, die wat Engels sprak, hetgeen hier vrij zeldzaam is, maar minder zeldzaam dan vroeger, omdat de koning opdracht aan zijn onderdanen heeft gegeven om Engels te leren. Onderweg werdt nog een aantal mensen opgepikt, die op een plastic krukje in het middenpad konden zitten.

Na het uitstappen in Ouzoud werden we aangesproken door een man, maar zijn bedoeling was niet om ons belangeloos te helpen, hetgeen helaas vaker het geval is, vooral als de persoon in kwestie een beetje Engels spreekt. Hotel de France was volgens hem gesloten, maar dat was natuurlijk helemaal niet het geval. Het plaatsje Ouzoud is heel overzichtelijk en het hotel stond goed aangegeven op roestige borden, dus we hadden het hotel zo gevonden. Na een korte onderhandeling met een vriendelijke man mochten we voor de helft van de gebruikelijke prijs slapen in een prettige, mooi gedecoreerde kamer met een eigen douche met heerlijk warm water, dat op verzoek werd aangezet. Door het open raam kwam het vrolijke geluid van fluitende vogels en het zachte geruis van de waterval.

Voor het middageten moesten we even zoeken. Er waren restaurantjes die toeristische prijzen rekenden, meestal makkelijk te herkennen aan de plakkerige manier waarop we benaderd werden, maar er waren er ook die realistischer waren. Even een praatje maken, maakte een groot verschil. We regelden een vegetarische maaltijd met o.a. versgebakken frites, een omelet Marokkaanse stijl en een tagine met courgette.

Via een betegeld pad en diverse bochten en trappen bezochten we de watervallen. Er zijn veel restaurantjes en souvenirwinkeltjes langs het pad, maar gelukkige zijn de verkopers niet erg lastig. We daalden af naar de voet van de waterval en maakten onderweg diverse mooie foto’s. Af en toe waaiden de spetters van de waterval naar ons toe, wat lekker verfrissend was Bij het hoogste uitkijkpunt waren er Barbarijse aapjes, die graag een koekje kregen. Na de klim terug omhoog liepen we bovenop nog over een pad in aanbouw met uitzicht op de waterval vanaf de andere zijde, maar helaas ook op een groot, hoger gelegen hotel in aanbouw. Ik ben bang dat meer toerisme de sfeer hier niet ten goede gaat komen, hoewel de Berbers over het algemeen heel vriendelijke mensen zijn.

image

Cascades d'Ouzoud

image

Cascades d'Ouzoud

image

Barbarijse aap, Ouzoud

Terug in het hotel dronken we een zelfgemaakt bakje thee op de kamer en aten we wat gezouten amandelen die we de dag ervoor kochten.

De volgende dag was er een kleine soek onder de olijfbomen met vooral huishoudelijke artikelen, wat tweedehands spullen, groenten, fruit en vlees. Een deel van de goederen werd met ezeltjes aangeleverd.

Het was weer zonnig en warm en ’s nachts koelde het af naar zo’n graad of vijf. Er was weinig wind.

We hebben nog een week, dus we hebben even nagedacht over het vervolg van onze reis. Aangezien we graag Fez willen bezoeken: via Beni Mellal, een transport hub, naar Midelt middenin de midden-Atlas, dan naar Azrou, Fez, Rabat en terug naar Casablanca.